مواد شیمیایی ممنوع در آرایشگاهها و مراقبتهای شخصی
با افزایش آگاهی عمومی نسبت به سلامت و ایمنی مواد مصرفی، توجه به ترکیبات موجود در محصولات آرایشی و بهداشتی بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است. در آرایشگاهها و مراکز زیبایی، استفاده از مواد شیمیایی پرخطر میتواند نه تنها برای مصرفکننده بلکه برای پرسنل این مراکز نیز مضر باشد. برخی از این مواد شیمیایی به دلیل اثرات منفی بر پوست، دستگاه تنفسی، سیستم هورمونی و حتی احتمال ابتلا به سرطان، در بسیاری از کشورها ممنوع شدهاند. در این مقاله از نیکوشیمی با لیست مواد شیمیایی ممنوع یا پرخطر در صنعت زیبایی و مراقبتهای شخصی آشنا میشویم و راهکارهایی برای جایگزینی ایمن آنها معرفی میکنیم.
چرا باید مراقب مواد شیمیایی در آرایشگاهها باشیم؟
آرایشگران و مشتریان به صورت روزانه با مواد مختلفی مانند رنگ مو، مواد کراتینه، لاک ناخن، پاککنندهها، اسپری مو و غیره سر و کار دارند. تماس مداوم یا استنشاق این ترکیبات میتواند اثرات منفی کوتاهمدت و بلندمدت داشته باشد:
- حساسیتهای پوستی
- سوزش چشم و گلو
- اختلال در تنفس
- مشکلات هورمونی
- افزایش ریسک ابتلا به برخی سرطانها
از این رو سازمانهای بهداشتی جهانی مانند FDA، ECHA و سازمان غذا و داروی ایران برخی مواد شیمیایی را ممنوع یا محدود کردهاند.

لیست مواد شیمیایی ممنوع یا پرخطر در صنعت زیبایی
در ادامه به معرفی مهمترین ترکیباتی که باید از مصرف آنها در آرایشگاهها و محصولات مراقبت شخصی اجتناب شود، میپردازیم.
1. فرمالدهید (Formaldehyde)
- کاربرد: در مواد صافکننده و کراتینه مو
- خطرات: سرطانزا بودن، تحریک چشم و پوست، مشکلات تنفسی
- وضعیت قانونی: در اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورها ممنوع یا به شدت محدود شده
جایگزین پیشنهادی: مواد کراتینه بدون فرمالدهید با پایهی گیاهی یا آمینواسید
2. پارابنها (Parabens)
- کاربرد: نگهدارنده در کرمها، لوسیونها، شامپوها و آرایش
- خطرات: اختلالات هورمونی، اثر شبهاستروژنی، امکان افزایش ریسک سرطان سینه
- وضعیت قانونی: برخی انواع مانند Butylparaben و Propylparaben در اروپا ممنوع شدهاند.
جایگزین پیشنهادی: محصولات «بدون پارابن» با نگهدارندههای طبیعی مثل روغنهای ضروری یا ویتامین E
3. فتالاتها (Phthalates)
- کاربرد: بهبود دوام و رایحه محصولات مانند لاک، اسپری، عطر
- خطرات: اختلال در رشد جنسی، ناباروری، آسیب به کبد و کلیه
- وضعیت قانونی: ممنوعیت مصرف در محصولات کودک و بهداشتی در بسیاری از کشورها
جایگزین پیشنهادی: استفاده از محصولات با برچسب "phthalate-free"
4. تولوئن (Toluene)
- کاربرد: لاک ناخن، پاککنندهها، رنگ مو
- خطرات: سرگیجه، آسیب به سیستم عصبی، خطر برای زنان باردار
- وضعیت قانونی: در محصولات آرایشی برخی کشورها ممنوع یا محدود شده
جایگزین پیشنهادی: لاکهای طبیعی بدون تولوئن، فرمالدهید و دیبوتیل فتالات (DBP)
5. تریاتانولآمین (TEA) و دیاتانولآمین (DEA)
- کاربرد: امولسیفایر و تنظیمکننده pH در شامپو، صابون و کرم
- خطرات: تحریک پوست، احتمال سرطان کبد در تماس بلندمدت
- وضعیت قانونی: در برخی کشورها استفاده محدود دارد
جایگزین پیشنهادی: مواد طبیعی مانند صابونهای گیاهی و شویندههای بدون TEA/DEA
6. رزورسینول (Resorcinol)
- کاربرد: رنگ مو، محصولات ضد آکنه
- خطرات: تحریک پوستی، تاثیر بر تیروئید، ایجاد حساسیت
- وضعیت قانونی: محدودیت مصرف در اتحادیه اروپا
جایگزین پیشنهادی: رنگ موهای گیاهی مانند حنا یا رنگهای بدون آمونیاک و رزورسینول
7. پودر آلومینیوم (Aluminum Compounds)
- کاربرد: ضد تعریقها و دئودورانتها
- خطرات: احتمال ارتباط با سرطان سینه و آلزایمر
- وضعیت قانونی: در حال بررسی در برخی کشورها، اما توصیه به کاهش مصرف
جایگزین پیشنهادی: دئودورانتهای طبیعی بر پایه بیکربنات یا عصارههای گیاهی
چگونه مواد خطرناک را در محصولات آرایشی تشخیص دهیم؟
برای انتخاب محصول ایمن، به نکات زیر توجه کنید:
- برچسب ترکیبات را بخوانید
- از برندهای معتبر و دارای مجوز بهداشتی استفاده کنید
- برچسبهای "بدون پارابن"، "بدون فتالات"، "بدون فرمالدهید" را بررسی کنید
- ترجیحاً از محصولات ارگانیک و طبیعی استفاده نمایید
وظیفه آرایشگاهها در قبال سلامت مشتری
- استفاده از محصولات مجاز و دارای تأییدیه وزارت بهداشت
- آموزش پرسنل در خصوص مواد ممنوع
- تهویه مناسب فضای سالن برای کاهش استنشاق مواد شیمیایی
- رعایت اصول ایمنی هنگام استفاده از رنگ مو، لاک ژلی، کراتینه و ...
- همکاری با تأمینکنندگان معتبر مانند نیکوشیمی جهت تهیه مواد اولیه سالم
نیکوشیمی، انتخابی مطمئن برای تهیه مواد شیمیایی ایمن
نیکوشیمی با سالها تجربه در تأمین و فروش انواع مواد اولیه آرایشی و بهداشتی، با ارائه محصولاتی با استانداردهای بینالمللی، سلامت مصرفکننده و رضایت آرایشگران را در اولویت قرار داده است. ما به مشتریان خود این اطمینان را میدهیم که تمامی محصولات ارائهشده دارای مجوز و بدون مواد ممنوع هستند.
جمعبندی
استفاده از مواد شیمیایی در حوزه زیبایی و مراقبت شخصی نباید به قیمت سلامت افراد تمام شود. آگاهی از ترکیبات ممنوع و تلاش برای جایگزینی آنها با گزینههای ایمن و طبیعی، گامی مهم در حفظ سلامت پوست، مو و بدن است. با انتخاب هوشمندانه و همکاری با تأمینکنندگان معتبر مانند نیکوشیمی، میتوان زیبایی را با ایمنی در کنار هم داشت.
سوالات متداول